Chrapanie to problem mogący dotyczyć nawet 1/3 populacji, czyli 12 –13 milionów Polaków. O ile samo chrapanie nie jest klasyfikowane jako choroba, to stanowi problem utrudniający przede wszystkim efektywny nocny wypoczynek i przyczynia się do rozwoju choroby określanej mianem bezdechu sennego. Przypadłość dotyczy przede wszystkim Panów po 40. roku życia, kobiet po okresie menopauzy oraz osób otyłych i chorujących na nadciśnienie.
Za wystąpienie tej dolegliwości odpowiada upośledzenie drożności dróg oddechowych. Najczęstszą jej przyczyną jest zwiotczenie mięśni gardła, podniebienia miękkiego, przerost języczka oraz opadnięcie nasady języka ku tyłowi ( w stronę gardła). Struktury te wprawiane w drgania przez wdychane powietrze, odpowiadają za powstanie charakterystycznych dźwięków. Hałas, który powstaje podczas takiego zaburzonego oddychania osiąga poziom 60-70 dB, co odpowiada hałasowi ulicznemu. Nic więc dziwnego, że dolegliwość ta bardzo negatywnie wpływa na jakość snu oraz skutecznie utrudnia odpoczynek.
Konsekwencją tego jest uczucie senności w trakcie dnia, rozdrażnienie, ogólne zmęczenie, bóle głowy, utrudniona koncentracja. Ostatnie badania udowadniają także związek chrapania z rozwojem bruksizmu oraz nadmiernym niszczeniem zębów. Negatywnie wpływają na relacje w związku, będąc przyczyna nieporozumień. Chrapiący partner ma również częściej obniżone libido.
Najpoważniejszym problemem, który często pojawia się u osób chrapiących jest jednak wystąpienie bezdechu sennego ( OSA), czyli 10-sekundowych przerw w oddychaniu, którym towarzyszy spadek natlenienia krwi ( saturacji o 4%). Takich momentów może być aż 60 w czasie 1 godziny snu! Zwykle spadek poziomu tlenu oraz wzrost stężenia CO2 ( dwutlenku węgla) we krwi, doprowadza do pobudzenia ośrodka oddechowego i wybudzenia danej osoby. Wybudzenia są chwilowe i nieuświadomione, więc najczęściej o bezdechach pacjent dowiaduje się od śpiącego obok partnera. Powtarzające się deprywacje snu oraz niedotlenienia, nasilają wszystkie dolegliwości występujące u osób chrapiących, a dodatkowo przyczyniają się do rozwoju nadciśnienia tętniczego, chorób układu oddechowego, przerostu mięśnia sercowego, zaburzeń nastroju, zwłaszcza depresji, zaburzeń łaknienia, gorszej tolerancji wysiłku.
Przyczyny chrapania i rozwoju bezdechu sennego u dorosłych:
• zwiotczenie mięśni gardła, podniebienia miękkiego
• duży, wiotki języczek
• otyłość
• nikotynizm, alkoholizm
• zażywanie leków nasennych
• u kobiet spadek poziomu progesteronu w okresie okołomenopauzalnym
• niedrożność nosa
Obecnie powstaje coraz więcej ośrodków specjalizujących się w diagnostyce i leczeniu chrapania. Chrapanie u dzieci związane jest najczęściej z przerostem migdałków ( podniebiennych i gardłowego) oraz wiotkością krtani i wymaga leczenia pediatryczno-laryngologicznego. U dorosłych natomiast, coraz częściej sięga się po nowoczesne metody jakimi są lasery Er:YAG.
Laser erbowo- jagowy Fotona NightLase to urządzenie, które emitujące promieniowanie w zakresie długości fali 2940nm. Jego działanie polega na obkurczaniu włókien kolagenowych w obrębie śluzówki jamy ustnej oraz tkanek gardła. W efekcie dochodzi do ich napięcia, co skutkuje zmniejszeniem stopnia zapadania i wiotczenia w czasie snu.
U pacjentów z nadmiernie wiotkim podniebieniem, zabieg cechuje się bardzo wysoką skutecznością. Tkanki podniebienia ulegają retrakcji, co prowadzi do poprawy drożności dróg oddechowych i redukcji chrapania
Zalety laserowego leczenia chrapania i zespołu OSA:
• brak potrzeby znieczulenia
• brak bólu
• krótki czas trwania zabiegu ( ok. 20-30 minut)
• brak okresu rekonwalescencji
• bezpieczeństwo
• minimalna inwazyjność
• skuteczność porównywalna do metod leczenia chirurgicznego
• brak ograniczeń codziennej aktywności
Jak wygląda zabieg:
Zabieg polega na bezbolesnym podgrzaniu łuków podniebiennych, podniebienia miękkiego, gardła oraz bocznych części języka, przy pomocy głowicy zabiegowej.
Zalecenia pozabiegowe:
• w dniu zabiegu należy unikać spożywania bardzo gorących i zimnych pokarmów i napojów,
• w dniu zabiegu należy zrezygnować z intensywnego wysiłku fizycznego,
• unikać długotrwałego schylania głowy przez okres kilku dni.
Przeciwskazania:
• aktywna infekcja gardła,
• zabiegi chirurgiczne w obrębie miejsca zabiegowego,
• zmiany nowotworowe w okolicy zabiegowej, stan po leczeniu takich zmian,
• ciąża,
• brak współpracy z pacjentem,
• dzieci, z uwagi na brak współpracy,
• inna niż wiotkość tkanek gardła, przyczyna chrapania.
Ilość zabiegów
3-4 zabiegi w czasie 6 tygodni ( zwykle 1-15-45 dzień).